Mangi Tungi history in Marathi या लेखात आपण महाराष्ट्राच्या या पवित्र, ऐतिहासिक व अध्यात्मिक स्थळाचा सखोल अभ्यास करणार आहोत. त्र्यंबकेश्वरच्या जवळ वसलेले मंगी-तुंगी हे डोंगर जैन धर्म, तसेच हिंदू धर्मातील एक महत्त्वपूर्ण तीर्थक्षेत्र म्हणून प्रसिद्ध आहे. येथे अनेक संत, साधू व ऋषींनी तपश्चर्या केली आहे. या लेखात आपण मंगी तुंगीचा इतिहास, धार्मिक महत्त्व, पौराणिक कथा, तसेच आजच्या काळात त्याचे महत्त्व याविषयी सर्व माहिती मराठीतून जाणून घेणार आहोत.
मंगी तुंगीचा प्राचीन इतिहास
मंगी-तुंगी पर्वताचा इतिहास खूप प्राचीन असून तो वेदकाळापर्यंत जातो. अनेक पौराणिक ग्रंथांमध्ये या पर्वताचा उल्लेख आलेला आहे. या ठिकाणी मंगी आणि तुंगी नावाच्या दोन बहिणी तपश्चर्येला बसल्या होत्या, आणि त्यानंतर त्यांनी मोक्ष प्राप्त केला, अशी एक स्थानिक लोककथा आहे. त्यामुळे या पर्वताला “मंगी तुंगी” हे नाव प्राप्त झाले.
परंतु जैन धर्मानुसार, मंगी तुंगी ही तीर्थंकरांची तपोभूमी आहे. असे मानले जाते की भगवान आदिनाथ (पहिले तीर्थंकर) यांच्यासह अनेक तीर्थंकरांनी येथे तपश्चर्या केली आहे. जैन धर्मीय श्रद्धाळूंसाठी हे एक अतिशय पवित्र स्थान मानले जाते.
Mangi Tungi History in Marathi – माहिती एका नजरेत
| तपशील | माहिती |
|---|---|
| स्थान | नंदुरबार जिल्हा, महाराष्ट्र |
| प्रमुख शिखरे | मंगी आणि तुंगी |
| ऐतिहासिक महत्त्व | जैन तीर्थंकरांची तपोभूमी, हिंदू धर्मीय कथांचा भाग |
| मुख्य आकर्षण | 108 फूट उंच आदिनाथ मूर्ती (Ahimsa मूर्ती) |
| पायऱ्यांची संख्या | अंदाजे 3,000 |
| धर्म | मुख्यतः जैन धर्म, तसेच हिंदू श्रद्धा केंद्र |
| वार्षिक यात्रा | कार्तिक पौर्णिमा, दिवाळीनंतर |
| पोहोचण्याचा मार्ग | ताहाराबाद – सटाणा – मंगी तुंगी रस्ता |
| उंची | सुमारे 4,300 फूट |
हे देखील वाचा : Mangi Tungi is open or not | मानगी टुंगी खुला है या नहीं? जानिए मौजूदा स्थिति, ट्रेकिंग, टिकट और यात्रा की पूरी जानकारी!
मंगी तुंगीची भौगोलिक रचना व मंदिरांची माहिती
मंगी आणि तुंगी हे दोन वेगवेगळे शिखर आहेत, जे सुमारे 4,300 फूट उंचीवर आहेत. या दोन्ही डोंगरांवर पायऱ्यांद्वारे चढण शक्य आहे. दोन्ही शिखरांवर वेगवेगळी मंदिरे आहेत:
- मंगी डोंगरावर: भगवान ऋषभदेव, चंद्रप्रभ, आणि अन्य तीर्थंकरांची मंदिरे आहेत.
- तुंगी डोंगरावर: भगवान राम, हनुमान, भगवान कृष्ण यांचे मूर्ती आहेत.
या परिसरात एकूण 3,000 हून अधिक पायऱ्या आहेत आणि चालत जावे लागते. वर पोहोचल्यावर सह्याद्री पर्वताचे विलोभनीय दृश्य पाहायला मिळते.
इतिहासातील वैशिष्ट्यपूर्ण घटना
सन 2016 मध्ये, मंगी तुंगीवर भगवान आदिनाथाची जगातील सर्वात उंच मूर्ती उभारण्यात आली. ही मूर्ती सुमारे 108 फूट उंच आहे आणि तिला “Statue of Ahimsa” असे नाव देण्यात आले आहे. ही मूर्ती गिनीज बुक ऑफ वर्ल्ड रेकॉर्ड्स मध्येही नोंदवण्यात आली आहे. त्यामुळे या ठिकाणाचे महत्त्व जागतिक पातळीवर वाढले आहे.
धार्मिक महत्त्व आणि यात्रांचे आयोजन
मंगी तुंगीचा इतिहास मराठीतून समजून घेतल्यावर लक्षात येते की हे स्थान जैन धर्मीयांसाठी तीर्थयात्रेचे अत्यंत महत्त्वाचे केंद्र आहे. दरवर्षी कार्तिक पौर्णिमाला येथे मोठ्या प्रमाणावर यात्रा भरते. हजारो भाविक, साधू-साध्वी येथे येतात व संपूर्ण पर्वत प्रदक्षिणा करतात.
हे देखील वाचा : Mangi Tungi Maharashtra – जैन तीर्थ, आध्यात्मिकता और इतिहास का संगम
निष्कर्ष
Mangi Tungi history in Marathi समजून घेतल्यावर स्पष्ट होते की हे केवळ एक पर्यटनस्थळ नाही, तर तीर्थ, संस्कृती, परंपरा आणि आध्यात्मिकतेचा संगम आहे. या स्थळाचा इतिहास जितका पुरातन आहे, तितकेच त्याचे महत्त्व आजही अबाधित आहे. जैन धर्मातील अनेक तपस्वी, साधू, व भक्तांसाठी हे एक मोक्षदायी स्थान आहे.
जर तुम्ही कधी उत्तर महाराष्ट्रात गेलात, तर मंगी तुंगीला भेट द्यायला विसरू नका. त्या पर्वताच्या शांततेत एक वेगळीच आध्यात्मिक अनुभूती मिळते – जी शब्दांत व्यक्त करता येत नाही, ती अनुभवावी लागते.
